بسیاری از لپ تاپ ها وجود دارد، که در حین کار کردن گرمای بسیاری تولید می کنند، که این گرما در مدت زمان های طولانی به کیفیت قطعات لپ تاپ آسیب می رساند. با وجود آن که تولید گرما به وسیله ی قطعات، تا حدی معقول و پذیرفتنی می باشد، ولی افزایش دمای بیش از حد به وسیله ی لپ تاپ مسئله ای می باشد، که حتماً باید جدی گرفته شود. برای کاهش دمای لپ تاپ روش های مختلفی وجود دارد، که با استفاده از آن ها بستگی به علت این پیشامد دارد. از سمت دیگر باعث کاهش دمای لپ تاپ می باشد، در وهله ی اول علت این اتفاق شناسایی و تشخیص داده شود. در ادامه ی مطلب به این موضوع می پردازیم، که چگونه دمای لپ تاپ خود را کاهش دهیم.
چگونه دمای لپ تاپ را بفهمیم
راهکارهای زیادی جهت بررسی دمای لپ تاپ وجود دارد، ولی ساده ترین راه حل استفاده از برنامه هایی مانند Core Temp ،HWiNFO و HWMONITOR می باشد. این برنامه ها دمای اجزای داخلی لپ تاپ اعم از پردازنده، گرافیک و هارد دیسک را به شما نشان می دهند، و می توانید به غیر عادی بودن دما پی ببرید.
دمای نرمال لپ تاپ چقدر است؟
با توجه به این که بیش از یک نسل لپ تاپ وجود دارد، نمی توانیم به صورت دقیق گفت، چه دمایی نرمال و چه دمایی غیر نرمال می باشد. با این حال اگر دمای CPU لپ تاپ به 80 درجه سانتی گراد برسد، نشانه ای از وجود مشکل در دفع گرما می باشد. توجه داشته باشید، که در اغلب لپ تاپ ها با رسیدن دمای CPU به یک آستانه ی مشخص (معمولاً 80 تا 100 درجه سانتی‌گراد)، به صورت خودکار بدون نمایش هیچ گونه پیغام هشداری خاموش می شوند. از این رو خاموش شدن ناگهانی لپ تاپ می تواند ریشه در دمای بالا و دفع نشدن گرما داشته باشد.
کاهش دمای لپ تاپ هنگام بازی
خنک نگه داشتن لپ تاپ گیمینگ در حین بازی جزو یکی از نکات مهمی می باشد. برای این که بتوانید به بهترین کارایی سیستم خود برسید، و از زود خراب شدن لپ تاپ خود جلوگیری کنید. این چالش برای همه ی تولیدکنندگان لپ تاپ گیمینگ، چالش بزرگی می باشد، که آن ها را بر آن داشته، و از ترفندهای خلاقانه در تولیدات خود استفاده کنند، تا دمای لپ تاپ را به هنگام عملکرد سنگین، پایین بیاریم. از این ترفندها به همین جا ختم نمی شود، و تولیدکنندگان لپ تاپ های درجه یک، همه ی تمرکز خود را بر روی خنک کنندگی سیستم قرار می دهند، و از فن های قدرتمند جهت انجام این کار بهره می برند.
توجه کنید، که گرمای بیش از اندازه در لپ تاپ چه مشکلاتی را برای لپ تاپ گیمینگ به وجود می آورد. در لیست زیر به 5 مورد از این مسائل مخرب اشاره شده است.
- افت عملکرد لپ تاپ در فشار بالای حرارت به قطعات
- خاموش شدن ناگهانی لپ تاپ
- داغ شدن کیبرد که می تواند بسیار آزار دهنده می باشد.
- خرابی قطعات خیلی زودتر از عمر مفید آن ها
- صدای بیش از اندازه فن ها
با استفاده از موارد هنگام بازی کردن با خیال راحت به بازی کردن بپردازید.
-
جایگزین کردن خمیر حرارتی قدیمی
خمیر حرارتی که در بین پردازنده، GPU و هیت سینک قرار دارد، و در انتقال حرارت دارای نقش اصلی می باشند. با گذشت زمان کارایی این خمیر از دست رفته، و دیگر مثل روزهای اول قادر به انتقال حرارت نیستند. به هیمن خاطر این دلیلی داغ شدن لپ تاپ‌های قدیمی است.
پس از گذشت سه سال از عمر لپ تاپ، زمانی که قصد عوض کردن آن با یک لپ تاپ نو را ندارید، حتما توجه داشته باشید، که خمیر حرارتی عمر خود را کرده، و احتیاج به تعویض دارد. برای انجام این کار نیاز به کمی مهارت در کار می باشد، که در صورت نیاز لپ تاپ خود را جهت سرویس به یک تعمیرگاه مورد اعتماد بسپارید.
خمیر حرارتی تازه تأثیر بسیار زیادی در خنک کردن لپ تاپ های قدیمی دارد، که به محض این تغییر متوجه بالا رفتن عملکرد سیستم خود خواهید شد.
-
با استفاده از task manager ویندوز برنامه های اضافی را ببندید.
با یک Ctrl+Shift+Esc می توانید پنجره‌ی task manager را باز کرده، و با کمک آن نرم افزارهای اضافی که بار زیادی بر روی لپ تاپ عزیز شما قرار می دهند، را شناسایی کنید، و قبل از شروع بازی آن‌ها را ببندید. بعضی از مواقع باز بودن یک پنجره می تواند حجم زیادی از کارایی پردازنده و حافظه ی رم سیستم شما اشغال کنند، و همین موضوع باعث می شود، که به هنگام بازی، قطعات تحت تأثیر فشار بیشتری قرار بگیرند، و زودتر از زمان مقرر داغ بشوند. از انجام این حرکت هرگز غافل نشوید.
-
هر شش ماه یک بار لپ تاپ خود را به خوبی تمیز کنید.
به مرور زمان لپ تاپ ها تمایل زیادی به جمع آوری گرد و غبار و... دارند، که می توانند دریچه های ورودی و خروجی هوا را مسدود کنند. هنگامی که به اندازه ی زیادی گرد و غبار و پرز وارد لپ تاپ شود، و همین موضوع باعث می شود، تا فن‌ها کارایی خود را از دست دهند، و این کار باعث می شود، به راحتی لپ تاپ را به اوج داغ شدن می رساند.
ممکن است، با گذشت 6 ماه احساس نکنید، که غبار زیادی در سیستم وجود دارد، و باعث پایین آمدن عملکرد می شود، ولی حداکثر هر یک سال یک بار لپ تاپ باید به کلی از گرد و غبار تمیز شود. برای این که بتوانید این کار را انجام دهید، لپ تاپ باید کاملاً باز شود، و با ابزار مخصوص تمیز کاری شود. اگر برای انجام این کار تسلط کافی ندارید، لپ تاپ را به تعمیرگاه های مطمئن بسپارید.
-
از قابلیت‌های اینتل XTU و یا MSI Afterburner برای پایی آوردن ولتاژ و کلاک اسپید کمک بگیرید.
قابلیت Undervolt می تواند با پایین آوردن ولتاژ پردازنده و کارت گرافیک، در زمان های غیر ضروری، به خنک شدن لپ تاپ گیمینگ کمک ویژه ای خواهد کرد. از سمت دیگر قابلیت Unerclocking می تواند با پایین آوردن کلاک اسپید پردازنده، و کارت گرافیک در مواقع غیر ضروری، لپ تاپ شما را از گرمای بیش از حد نجات می دهد. استفاده از این نرم افزارها به صورت رایگان می باشد، و با انجام این کار می توانید لپ تاپ خود را خنک کنید.
-
لپ تاپ گیمینگ خود را بر روی سطوح صاف و سخت قرار دهید.
در تمام لپ تاپ ها دریچه ی ورودی هوا در سطح پایینی قرار دارد. هنگامی که شما لپ تاپ را روی سطح صاف و سخت می گذارید، فاصله ی مورد نیاز جهت عبور هوای خنک در زیر لپ تاپ ایجاد می شود و برای فرآیند خنک سازی مشکلی پیش نمی آید. هنگامی که لپ تاپ خود را بر روی سطوح نرمی مثل فرش یا تشک می گذارید، این منافذ بسته شده، و هوا به خوبی جریان پیدا نمی کند. در نتیجه لپ تاپ دچار حرارت بیش از اندازه شده، و به مرور زمان آسیب می بیند.
-
اجرا کردن بازی ها را در فریم ریت پایین و تنظیمات گرافیکی پایین تر
تقریباً تمام افراد دوست دارند، که با حداکثر پتانسیل سیستم گیمینگمان بازی کنیم. گرافیک بالا و حرکات نرم تر. اگر چه چنین کاری بسیار لذت بخش می باشد، ولی در لپ تاپ باعث گرمای بالا می شود، و اصلا این موضوع خوب نمی باشد، و پیشنهاد می شود، با محدود کردن فریم ریت و پایین آوردن تنظیمات گرافیکی در مواقع غیر ضروری به خنک شدن لپ تاپ گیمینگتان کمک کنید.
-
تعویض کردن فن های از رده خارج شده
خراب شدن فن ها می تواند یکی دیگر از علت های داغ شدن لپ تاپ هستند. هنگامی که فن نتواند به سرعت مد نظر خود در چرخش پره ها برسد، یا حتی به صورت کامل متوقف شود، لپ تاپ شما حرارت بالایی را تجربه خواهد کرد. علاوه بر داشتن عملکرد ضعیف فن های معیوب می توانند مشکلاتی مثل صدای بلند را برای شما به وجود آورند، که می تواند خیلی آزار دهنده باشد.
-
بازی کردن در دمای پایین
برخی اوقات گرمای بیش از حد لپ تاپ هیچ ارتباطی با عملکرد پایین ندارند، و این دمای محیط می باشد، که بیشتر از همه ی موارد بر داغ شدن لپ تاپ تاثیر می گذارد. دمایی که تمام لپ تاپ ایده آل می باشد، بین 10 تا 35 درجه سانتی گراد می باشد. البته توجه داشته باشید، که هر چقدر هوا خنک تر باشد، اوضاع بهتر خواهد بود، و دمای بالای 35 درجه باعث می شود، به لپ تاپ فشار زیادی در زمان گیمیگ وارد شود.
-
اطمینان حاصل کنید، که سرعت فن به صورت همزمان با افزایش دما تنظیم می شود.
فن تمام لپ تاپ ها طوری برنامه ریزی شده است، که با بالا رفتن دما پردازنده و کارت گرافیک، سرعت فن نیز افزایش می یابد. ولی برخی اوقات به عنوان مثال پس از آپدیت کردن بایوس، ممکن است، که عملکرد مختل شده، و فن لپ تاپ شما در یک سرعت قفل شود، و با افزایش حرارت، سرعت آن زیاد نشود.
-
دمای پردازنده و GPU لپ تاپ باید به چه اندازه باشد؟
موقع بازی با لپ‌تاپ، دمای پردازنده و کارت گرافیک باید عددی بین 70 تا 80 درجه باشد. اگر دما بالاتر از 80 درجه سانتی گراد باشد، عملکرد سیستم را با مشکل مواجه می کند، و دمای بالای 99 درجه باعث خاموشی ناگهانی سیستم می شود. سعی کنید با نرم افزار هایی که دمای سی پی یو و جی پی یو را به شما نشان می دهند، دمای آن ها را کنترل کنید.
دلایل بالا بودن دما و داغ شدن لپ تاپ
-
تهویه ضعیف
یکی از دلایل اصلی بالا رفتن دمای لپ تاپ‌ها و گرم شدن آن ها تهویه ی ضعیف می باشد. اگر لپ تاپ خود را بر روی فرش، بالش، پتو یا پاهایتان بگذارید، ممکن است، منافذ ورود و خروج هوا مسدود شود، که باعث بالا رفتن دما می شود. جهت رفع این مشکل می توانید لپ تاپ خود بر روی سطحی صاف و سخت قرار دهید. همچنین می توانید از کول پدهایی که مجهز به فن هستند، استفاده کنید.
-
گرفتگی مجرای هوا و فن ها
هر چقدر که در نگهداری کردن، لپ تاپ خود کوشا باشید، به هیچ عنوان نمی توانید از شر گرد و خاک خلاص شوید، و با گذشت زمان گرد و خاک و دیگر آلودگی های محیط بر روی مجاری هوا و اجزایی چون فن، حرارت گیر و دهانه های ورود و خروج هوا می نشینند، و باعث کاهش گردش هوا و در نتیجه آن بالا رفتن دما می شود. زمانی که صدای چرخش فن به خوبی شنیده می شود، ولی حجم هوای خروجی از لپ تاپ بسیار کم می باشد، شانس گرفتگی آن وجود دارد. جهت رفع این مشکل از هوای فشرده جهت تمیز کردن مجرای هوا استفاده کنید. جهت انجام این کار می توانید از بلوور و کمپرسور هوای فشرده مورد استفاده برای تمیز کردن اتومبیل استفاده کنید. زمانی که این توانایی را در خودتان می بینید، می توانید لپ تاپ قدیمی خود را باز و تمیز کنید. توجه داشته باشید، که در مدت پوشش گارانتی نباید این کار را بکنید. به هیچ عنوان از سشوار، جاروبرقی و اسپری های شیمیایی برای تمیز کردن لپ تاپ خود استفاده نکنید.
-
خرابی یا ضعیف شدن فن، خشک شدن خمیر رسانای گرما
در بیشتر موارد با گذشت چند سال از تولید، فن لپ تاپ و همچنین خمیر ناقل گرما کارایی اولیه ی خود را از دست می دهد، که باعث بالا رفتن دما می شود. به وجود آمدن صدای غیر عادی فن علی رغم تمیز بودن نیز می تواند نشان از خرابی آن باشد. همچنین اگر بیش از 3-5 سال از تولید لپ تاپ می گذرد و آن را سرویس نکرده اید، با این کار را انجام دهید. جهت جلوگیری ایجاد این مشکل زمانی که از مدت زمان معین پوشش گارانتی شما به اتمام رسیده باشد، شما می توانید فن لپ تاپ را با قطعه ی نو تعویض کنید. همچنین تعویض خمیر رسانای گرما می تواند سودمند باشد.
توجه داشته باشید، که به هیچ عنوان از خمیر های متفرقه چینی استفاده نکنید، چون خیلی زود کارایی خود را از دست می دهند، یا از همان اول دارای عملکرد خوبی نیستند. برای این کار از خمیرهای شناخته شده ای مانند دیپکول، کولرمستر، گرین و... استفاده کنید.
-
نصب نبودن درایور یا استفاده از درایور قدیمی
در صورتی که درایور مناسبی بر روی سیستم شما نصب نباشد، باعث می شود، که بخش های مختلف دستگاه مانند CPU و گرافیک همواره با کمترین توان خود در حالت غیر بهینه کار کنند، که خود این موضوع باعث بالا رفتن دما و مصرف باتری شود. البته گاهی درایورهای جدید خود می توانند علت افزایش دما باشند، در این صورت به نسخه قبلی آن بازگردید. جهت حل این مشکل می توانید جدیدترین نگارش از درایور اجزای لپ تاپ را از وب سایت سازنده دریافت، و نصب کنید. به هیچ عنوان از درایورهای غیر اختصاصی و قدیمی به هیچ عنوان استفاده نکنید.
-
مشکلات نرم افزاری و کُهنگی سیستم عامل
در برخی از مواقع خطاهای نرم افزاری و برنامه های معیوب باعث می شوند، تا CPU لپ تاپ شما همواره درگیر باشد، و خود این موضوع باعث بالا رفتن دما می شود. هم چنین زمانی که برنامه ها را به صورت ناخودآگاه با راه اندازی ویندوز می تواند باعث افزایش لود پردازنده و در نتیجه آن بالا رفتن دما می شود. جهت حل این مشکل برنامه های ناقص یا معیوب را به صورت کامل پاک کنید. می توانید با بررسی لیست StartUp ویندوز مانع از اجرای ناخواسته برنامه های غیر ضروری شوید. در صورت خرابی سیستم عامل یا سپری شدن مدت طولانی از نصب ویندوز مجدداً نسبت به نصب ویندوز و برنامه‌ها اقدام کنید.
-
استفاده از آنتی ویروس های سنگین
با توجه به این که سخت افزارهای لپ تاپ ضعیف تر از PC هستند، بعضی از آنتی ویروس ها و برنامه های امنیتی جهت نصب بر روی لپ تاپ مناسب نمی باشند، و باعث لود شدید CPU می شوند، که یکی از عواقب آن باعث بالا رفتن دمای CPU شود. جهت حل این مشکل آنتی ویروس های سبک و کم حجم بر روی لپ تاپ خود نصب کنید.
-
آلودگی به بدافزار
زمانی که Task Manager ویندوز استفاده شدید از منابع سخت افزاری مانند CPU و گرافیک را نشان می دهد، ولی پردازش های آن برای شما آشنا نیست، آلودگی به بدافزارها، به ویژه بدافزارهای CryptoMining مطرح است. این بدافزارها از قدرت پردازشی لپ تاپ شما جهت استخراج ارزهای مجازی و کسب درآمد استفاده می کنند. البته بدافزارهای CryptoMining تنها گونه بدافزارها نیستند، که می توانند باعث بالا رفتن دمای لپ تاپ شما شوند. بسیاری از بدافزارهای معمولی نیز می توانند به شدت CPU لپ تاپ شما را تحت فشار بگذارند. جهت حل این مشکل می توانید با نصب یک آنتی ویروس قوی و به روز لپ تاپ خود را اسکن کنید. زمانی که از آنتی ویروس های متفرقه یا آنتی‌ویروس خود ویندوز استفاده می کنید، آنتی ویروس دیگری را امتحان کنید.
کاهش دمای لپ تاپ
در این قسمت می خواهیم به معرفی به 8 روش مؤثر برای کم کردن دمای لپ تاپ را با شما کاربران عزیز به اشتراک بگذاریم.
-
نرم افزار کنترل سرعت فن
بعضی از کمپانی های تولید کننده ی لپ تاپ برای کنترل سرعت چرخش فن نرم افزارهای اختصاصی را طراحی و عرضه می کنند. افرادی که از این لپ تاپ ها استفاده می کنند، معمولاً لپ تاپ های آن ها گیمینگ و گران قیمت می باشد. نرم افزاری اختصاصی برای کاهش دمای آن ارائه نشده است، می توان از نرم افزار های دیگری برای این منظور استفاده کرد. این نرم افزارها می توانند سرعت چرخش فن را افزایش بدهند، و باعث کاهش دمای لپ تاپ شوند. نرم افزار Speed Fan برای سیستم عامل ویندوز و SMC Fan Control برای سیستم عامل مک، بعضی از نرم افزارهای موجود برای کاهش دمای لپ تاپ می باشند.
-
کاهش میزان بارگذاری پردازنده
این روش به عنوان یکی از روش های نرم افزاری موجود برای کاهش دمای لپ تاپ می باشد.، و با فعالسازی این روش در واقع شما مقداری از قدرت پردازنده مثلاً 10 الی 20 درصد از قدرت پردازنده و به تبع آن گرمای تولید شده توسط پردازنده را کاهش می دهید. جهت کاهش میزان بارگذاری پردازنده کافی است، تا به آدرس Control Panel/Power Option بروید، و بر روی Change Plan Setting کلیک کنید. ابتدا بر روی Change Advanced Power Setting کلیک کنید. در پنجره ای که برای شما باز خواهد شد، در بخش Processor Power Management، گزینه ی Maximum Processor State را پیدا کنید. به شما توصیه می کنیم، که برای شروع قدرت پردازنده را به 80 کاهش دهید، و با استفاده از نرم افزار HW Monitor، دمای پردازنده را در شرایط بارگذاری تست کنید. در صورتی که کاهش دمای لپ تاپ چنان که باید و شاید اتفاق نیفتاد، و نیازی به قدرت 80 درصدی پردازنده نبود، می توانید مقدار دیگری مثلاً 10 یا 20 درصد از قدرت پردازنده را مجدداً کاهش دهید. در آخر می توانید با کلیک بر روی OK تنظیمات را ذخیره کنید.
-
به روز رسانی بایوس
یکی از عوامل بالا رفتن دمای لپ تاپ وجود مشکلاتی در بایوس این دستگاه می باشد. به همین خاطر کارشناسان تعمیر لپ تاپ به شما توصیه می کنند، تا بایوس را بروز رسانی کنید. البته بروزرسانی بایوس فقط در شرایطی توصیه می شود، که مشکل پیش آمده تنها با انجام این کار رفع شود. برای تشخیص این موضوع ضرورت بروزرسانی بایوس می توانید از یک کارشناس در حوزه ی تعمیر لپ تاپ کمک بگیرید.
-
پاک کردن گرد و غبار لپ تاپ
یکی از بهترین روش های تأثیرگذار برای کاهش دمای لپ تاپ گردگیری دستگاه و تمیز کردن دوره ای قطعات آن می باشد. برای انجام این کار ابتدا لپ تاپ خود را خاموش کنید، و با استفاده از یک قوطی هوای فشرده گرد و غبار که در لپ تاپ وجود دارد، را پاک کنید. به علاوه می توانید با یک قطعه پنبه نیمه مرطوب هر گونه غبار موجود در لپ تاپ را پاک کنید. یک راه مطمئن تر این است، که به یکی از مراکز مجاز در حوزه ی تعمیر لپ تاپ مراجعه کنید، و از کارشناس آن ها بخواهید، تا برای کاهش دمای لپ تاپ، فن ها، شکاف های کارت، درایوهای CD/DVD و دیگر مناطقی که مستعد گرد و غبار هستند، را تمیز کند.
-
کول پد
به صورت کلی تمام کاربران دستگاه های لپ تاپ می دانند، که یکی از روش های موجود جهت کاهش دمای لپ تاپ استفاده کردن از کول پد می باشد. نکته ای که در این میان غالباً مورد توجه قرار نمی گیرد، عدم استفاده از کول پد نامرغوب و بی کیفیت است. تنها خرید یک کول پد با کیفیت از برند های معتبر می باشد، که می تواند، علاوه بر افزایش طول عمر لپ تاپ، کارایی بالاتری را نیز در اختیار شما قرار می دهد. توصیه می شود، قبل از خرید کول پد ویژگی های یک کول پد مناسب و عالی را در فضای اینترنت جستجو کنید. یک کول پد مناسب می تواند برای کاهش دمای لپ تاپ افزایش عمر مفید دستگاه را در پی داشته باشد.
-
تعویض هارد دیسک با SSD
همان طور که می دانید ذخیره سازی اطلاعات در لپ تاپ ها معمولاً به وسیله ی هارد دیسک انجام می شود. نکته ی مهمی که در این میان وجود دارد، این می باشد، که هارد دیسک ها به دلیل وجود ساختار مکانیکی خود و کارکرد دورانی دیسک ها، یکی از عوامل تولید کننده ی حرارت می باشد. این حرارت در مدت زمان طولانی باعث بالا رفتن حرارت و دمای لپ تاپ می شود. به همین خاطر تعویض هارد دیسک با SSD کاهش دمای لپ تاپ را در پی خواهد داشت.
-
غیر فعال کردن حالت PWM فن سیستم خنک کننده
منظور از غیر فعال کردن حالت PWM افزایش خودکار سرعت فن می باشد. غیر فعال کردن آن تنها زمانی انجام می شود، که لپ تاپ شما به خاطر حرارت بیش از اندازه خاموش می شود، و روش های نرم افزاری و سخت افزاری جهت کنترل حرارت و کاهش دمای لپ تاپ مفید واقع نشود. غیرفعال کردن این حالت باعث می شود، تا از لحظه ی آغاز به کار لپ تاپ، فن با حداکثر سرعت فعالیت کند. توجه داشته باشید، که این کار در طولانی مدت باعث افزایش نویز و کاهش طول عمر فن می شود.