پیر چشمی چیست؟ علل، علائم و راه های پیشگیری و درمان آن

24/02/2022
پیر چشمی و راه درمان
بالا رفتن سن افرادی به هیچ عنوان اجتناب ناپذیر نمی باشد، ولی پیر شدن نه و هزاران راه برای جوان نگه داشتن روح و جسم وجود دارد. شما می توانید با شناخت علائم و روش های پیشگیری در بیماری پیر چشمی سلامت چشم های خود را حفظ کنید.
مجله والی
مجله والی

پیرچشمی چیست؟

توانایی دید افراد مختلف در سن ها و دوره های مختلف زندگی دچار تغییر و تحولاتی تغییراتی می شود. در افراد بالای 40 سال ممکن می باشد، که اختلالی در دید شما به وجود بیاورد، که به آن پیرچشمی می گویند. پیشرفت بیماری پیرچشمی حدوداً تا 55 سالگی ادامه پیدا می کند. افرادی که به پیرچشمی مبتلا می شوند، دارای اختلال در تطابق عدسی چشم های هستند، و همین موضوع باعث می شود، که شخص مبتلا دید واضحی از اشیاء نزدیک خود نداشته باشد، و آن ها را دورتر می بیند. با افزایش سن در افراد چشم ها خاصیت انعطاف پذیری خود را با گذشت زمان از دست خواهند داد، و کم می شود، و با کاسته شدن این منعطف بودن چشم فرد برای دید نزدیک نمی تواند تطابق داشته باشد، و اجسام نزدیک را نمی تواند به وضوح مشاهده نماید. افراد مبتلا به پیرچشمی برای این که بتوانند متاب بخوانند، و یا خطوط ظریف دفتر تلفن با مشکل مواجه می شوند. همچنین در بعضی مواقع ممکن است، دچار خستگی و سردرد شوند.

درمان پیر چشمی

تشخیص پیرچشمی

چشم پزشک می تواند با انجام معاینه ی کامل چشم پزشکی پیرچشمی را تشخیص می دهد. هم چنین میتوانید به کنترل دیگر بیماری های چشمی، چشم پزشک با کمک تست استاندارد بینایی میزان پیرچشمی شما را تعیین خواهد کرد.

چشم پزشک عیب انکساری چشم های خود را تعیین و نسخه عینک مناسب را تجویز خواهد کرد. در طی معاینه از شما خواسته می شود، که بگویید با کدام عینک بهتر می بینید. همچنین چشم پزشک در مورد مناسب ترین روش جراحی پیر چشمی به شما اطلاعات لازم را خواهد داد.

دلایل بروز پیرچشمی

زمانی که افراد مختلف وارد دهه ی پنجاه زندگی خود می شوند، ماهیچه هایی که لنز چشم را نگهداری می کنند، ضعیف می شوند. ماهیچه های ضعیف شده به هیچ عنوان نمی توانند عدسی چشم را به راحتی به حرکت درآورند، در نتیجه نوری که از سمت اشیاء به چشم می رسد، را به درستی روی شبکیه متمرکز نمی کند، به همین خاطر اجسام را به وضوح دیده نمی شوند. زمانی که افراد به پیرچشمی مبتلا می شوند، قدرت تمرکز خود را روی اجسام خارجی از دست می دهند.
به صورت کلی تغییراتی در بدن به خاطر افزایش سن ایجاد می شود، که اجتناب ناپذیر هستند، و برگشت پذیر نیستند، پیرچشمی یکی از آن ها می باشد. این مشکل مسئله نگران کننده و حادی نمی باشد، و به راحتی اصلاح یا درمان می شود.

علائم پیرچشمی

پیر چشمی همانند دیگر مشکلات بدن علائمی از خود نشان می دهد. البته قابل ذکر می باشد، که در افراد مختلف ممکن است، علائم گوناگونی داشته باشد. جهت اطلاعات بیشتر و دقیق تر شما عزیزان مهمترین و بیشترین علائم پیرچشمی را نام می بریم، تا با آن ها آشنا شوید، و در صورت مشاهده سریعاً به متخصص چشم پزشک مراجعه کرده، و آن را درمان کنید.

  • اکثر افراد اولین مشکل را در مطالعه نوشته های ریز در نور نسبتاً کم را دارند، در صورتی که تا قبل هیچ مشکلی برایشان به وجود نمی آمد.
  • افراد مبتلا زمانی که می خواهند مطالعه ی طولانی مدت داشته باشند، و یا هنگام انجام کارهای ظریف و ممتد احساس خستگی چشم، سردرد و یا خواب آلودگی می کنند. 
  • هنگام مطالعه برای دید بهتر و دقیق تر کتاب را باید دور کنند.
  • وجود مشکل در نخ کردن سوزن هر چند در نور زیاد باشد.

توجه داشته باشید، افرادی که با مطالعه، کار با کامپیوتر و یا کارهای ظریف مثل خیاطی سروکار دارند، زودتر متوجه بروز مشکلات خواهند شد.
هم چنین با توجه به شغل افراد نیاز به استفاده از عینک نزدیک در پیرچشمی با توجه به شرایط شخص، با تقدم و تاخر خواهد بود.

عوامل خطر 

علاوه بر سن عوامل خطر دیگری نیز ممکن است، برای پیرچشمی مطرح شود.

  • دوربینی

دوربینی به انعطاف پذیری زیاد لنزها احتیاج دارد.

  • شغل

شغل افراد هم می تواند به عنوان یک عامل خطر محسوب شود، مخصوصاً اگر شغل به دید نزدیک احتیاج داشته باشد.

  • جنس 

در زنان جوان شیوع بیشتری دارد. بیماری چشم (تروما) و آسیب به لنزها یا ماهیچه های مژکی می تواند باعث تسریع پیشرفت پیرچشمی شود.

  • بیماری سیستمیک

بيماري قند‌ (ديابت) و همچنين بيماري ام.اس (مولتيپل اسكلروزيس) می تواند شما را در خطر پيرچشمي قرار دهد. پس اگر بيماری قند داريد، قند خود را پيوسته كنترل كنيد، تا به اين عارضه مبتلا نشويد.

  • داروها

داروهاي ضدافسردگي و همچنين ضدحساسيت‌ ها (آنتی هيستامين‌ ها) می توانند انعطاف‌ پذيري لنز را کم کند، و شما را در خطر ابتلا به پيرچشمی قرار دهند.

  • محل زندگي

طبق تحقیقات انجام شده نشان می دهد، افرادی كه در مناطق جغرافيايي گرم و خشك زندگي می كنند، مانند مناطق جنوبي كشورمان يا كسانی كه در نزديك خط استوا زندگی می كنند، بيش از ديگران به پيرچشمی مبتلا می شوند.

در اين مناطق تابش نور خورشيد شديدتر و نور ماورای بنفش در فضا بيشتر است. اشعه ماورای بنفش برای چشم مضر است. بنابراين اگر ساكن چنين نواحی هستيد، حتما از عينك آفتابی مناسب استفاده كنيد.

مشکلات ناشی از پیرچشمی

اگر شما مشکل پیرچشمی دارید، و به موقع و به درستی از آن جلوگیری و یا آن را درمان نکنید، دچار مشکلات و اختلالاتی خواهید شد. این مشکلات که ناشی از پیرچشمی می باشد، که به آن ها اشاره خواهیم کرد.

  • زیاد شدن اختلال تاری دید برای جسم های نزدیک
  • نمره آستیگمات چشم بالا می رود.
  • اختلاف قدرت بینایی در دو چشم زیاد می شود.
  • امکان ناسازگاری با درمان های تجویز شده، متخصص چشم پزشک
  • سردرد و سوزش چشم ها
  • احساس خستگی شدید در چشم ها

علل بروز بیماری پیر چشمی 

  • افزایش سن
  • فشار خون بالا
  • دیابت
  • سوء تغذیه
  • عیوب انکساری مثل دوربینی ممکن است پیش از 40 سالگی باعث بروز این اختلال می شود.
  • سخت شدن پوسته عدسی چشم
  • کاهش قدرت عضلات جسم مژگانی
  • خستگی و بی خوابی

پیشگیری از پیرچشمی

گرچه نمی‌ توانید بیش از حد از پیر شدن چشم جلوگیری کنید، ولی اقدامات روزانه ای وجود دارند، که می‌ توانید جهت تقویت سلامت چشم خود و کاهش سرعت آن با افزایش سن آن را کاهش دهید.

این نکات را برای سلامت چشم خود امتحان کنید.

  • نور کافی به صورت چشمگیری به کاهش خستگی چشم کمک خواهد کرد.
  • معاینات سالانه چشم نسخه و سلامت چشم می‌ توانند به سرعت تغییر کنند، بنابراین حتماً به صورت مرتب به ارائه دهنده خود مراجعه نمایید. با ارائه دهنده خود در مورد هر گونه تغییر در علائم که می‌ تواند نشانه بروز مسئله جدی تری باشد، صحبت کنید.
  • حتماً یک رژیم غذایی سالم و متعادلی داشته باشید، که حاوی مقدار زیادی سبزیجات برگ سبز می باشد.
  • هفته‌ ای چند بار ورزش کنید.
  • به اندازه کافی آب بنوشید، تا هیدراته بمانید.
  • الکل را محدود کنید.
  • سیگار نکشید.
  • از عینک آفتابی استفاده کنید. آن‌ ها از بافت ظریف چشم در برابر اشعه‌ های مضر UV (ماوراء بنفش) محافظت می‌ کنند.

کدام غذاها را بخوریم، تا چشمان خود را تا حد ممکن سالم نگه داریم؟

چشم برای این که بتوانند بافت‌ ها و عملکردهای حیاتی خود را حفظ کند، به مواد مغذی موجود در غذاهایی که می‌ خورید، متکی است. به غیر از محدود کردن الکل و کافئین باید با نوشیدن آب کافی هیدراته باشید.

همچنین باید سعی کنید غذاهایی بخورید که غنی از موارد زیر هستند.

  • ویتامین A

به مقدار کافی آنتی اکسیدان ویتامین A در رژیم غذایی خود (یا از طریق مکمل) جهت حفظ سطح چشم و سلامت بینایی احتیاج دارید. منابع سرشار از ویتامین A برای هر رژیم غذایی ترجیحی وجود دارند. گزینه‌ های گیاهی شامل سبزیجاتی مانند سیب زمینی شیرین، سبزیجات برگ‌ دار و هویج هستند، یا ممکن می باشد، غذاهای حیوانی مانند پنیر، ماهی روغنی یا جگر را انتخاب کنید.

  • ویتامین C

بهترین مواد غذایی جهت دریافت دوز روزانه ویتامین C، میوه‌ ها و سبزیجاتی از جمله پرتقال، گریپ فروت، توت فرنگی و کلم بروکلی می باشند.

  • ویتامین E

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید، که قبلاً بیماری دژنراسیون ماکولا داشته‌ اید، حتماً ویتامین E کافی دریافت کنید. مطالعات نشان داده اند، که این ویتامین در کند شدن بیماری نقش دارد.

  • لوتئین

سبزیجات برگ سبز بخورید، تا مطمئن شوید، که به اندازه کافی لوتئین دریافت می‌ کنید، که به چشم های خود کمک کنید، تا نور مضر آبی که می‌ تواند به شبکیه چشم آسیب برساند، را فیلتر کند.

اگر می‌ دانید که ویتامین‌ های مناسبی دریافت نمی‌ کنید، چون رژیم غذایی تان غذاهای سالم کافی را شامل نشده است، می‌ توانید به جای آن یک مولتی ویتامین مصرف نمایید. توجه داشته باشید، که ویتامین‌ های موجود در قرص به اندازه ویتامین‌ هایی که به صورت طبیعی در غذاهای تازه وجود دارند، جذب بدن نمی‌ شوند.

تشخیص پیری چشم

پزشک می‌ تواند پیرچشمی را با انجام معاینه ی دقیق چشم تشخیص دهد. قسمت مهمی از این آزمون ارزیابی انکسار برای اندازه گیری میزان خوب دیدن اشیا در فواصل خاص خواهد بود. ارزیابی انکسار به ارائه دهنده می‌ گوید، که آیا پیر چشمی یا آستیگماتیسم دارید، و آیا دوربین می باشید، یا نه.

پزشک به احتمال زیاد چشم‌ های بیمار را با قطره‌ های مخصوص چشم گشاد می‌ کند، تا به بخش های داخلی چشم او نگاه بهتری داشته باشد. قطره معمولا بدون درد می باشد، ولی ممکن است، 2 تا 3 ساعت بعد به نور حساس باشد.

اگر عینک آفتابی ندارید، پزشک عینک آفتابی یک بار مصرف پلاستیکی را برای پوشیدن چشم های شما فراهم می‌ کند. در شرایطی ایده آل سعی کنید، در صورت عدم توانایی بلافاصله بعد از امتحان یکی از دوستان یا اعضای خانواده خود را برای کمک به رانندگی بیاورید.

در سن 40 سالگی اگر علائمی ‌از بیماری چشم ندارید، باید هر 2 تا 4 سال یک معاینه چشم انجام دهید. با افزایش سن، پیرچشمی ‌شما به تدریج بدتر می‌ شود، بنابراین باید با رسیدن به روزهای تولد بعدی خود دفعات معاینه چشم را بیشتر انجام دهید. تا رسیدن به سن 65 سالگی باید سالانه معاینه چشم را داشته باشید. اگر سابقه خانوادگی بیماری چشم یا دیابت دارید، باید فارغ از سن، سالانه معاینه چشم انجام دهید.

درمان پیر چشمی

پیرچشمی قابل درمان نمی باشد، ولی امروزه می‌ توانید گزینه‌ های متنوعی را برای اصلاح بینایی خود انتخاب کنید. با پزشک خود در مورد بهترین انتخاب برای خود صحبت کنید. بسته به سلامتی و سبک زندگی پزشک ممکن می باشد، هر یک از موارد زیر را پیشنهاد دهد.

  • عینک

خواه برای دیگر مشکلات بینایی از عینک استفاده کرده‌ اید یا نه. اکنون ممکن است، زمان آن فرا رسیده باشد، که به نوع راحت تری به تغییر چشم خود بپردازید.

  • عینک طبی

اگر جزو آن دسته از افرادی هستید، که مشکل بینایی دیگری ندارید، عینک خواندن ممکن می باشد، همه ی نیازهای خود را برطرف کند. آن‌ ها باید فقط برای انجام کارهای نزدیکی مانند خواندن استفاده شوند.

  • عینک دو کانونی

عینک دو کانونی که اغلب برای پیرچشمی تجویز می‌ شود، عینکی می باشد، که دارای دو نسخه متفاوت در یک لنز عینک است. بخش بالایی لنز حاوی نسخه مسافت می‌ باشد، در حالی که قسمت کوچک‌ تر و پایین لنز نسخه‌ ای دارد، که به فرد کمک می‌ کند، تا اشیا را از نزدیک ببیند.

  • عینک سه کانونی

سه کانونی‌ ها دارای سه لنز می باشند، هر کدام جهت دیدن نمای نزدیک وسط و دور استفاده می‌ شوند.

  • عینک‌ های تدریجی

این‌ ها لنزهای چند کانونی می باشند، شبیه دو کانونی‌ ها ولی یک جا به جایی تدریجی بین نسخه‌ ها دارند. بسیاری از افراد لنزهای تدریجی را وقتی که نمی‌ خواهند روی عینک خود خط مشخصی داشته باشند، انتخاب می‌ کنند.

  • عینک تدریجی دفتر کار

همان طور که از اسم آن ها پیدا است، این لنز‌ها جهت انجام کارهای نزدیک در اداره مانند کار با کامپیوتر یا نوشتن طراحی شده اند. زمانی از روی میز خود بلند می‌ شوید، آن‌ ها را برمی‌دارید، تا بتوانید دور را به خوبی ببینید.

  • عینک مطالعه

اگر پیش از 40 سالگی از راه دور یا به هر دلیل دیگری به عینک طبی نیاز نداشتید، عینک مطالعه ممکن است، همه ی آن چه برای خواندن یک منو یا نخ کردن یک سوزن احتیاج دارید، را داشته باشند. می‌ توانید آن‌ ها را در بیشتر داروخانه‌ ها تحویل بگیرید.

  • لنزهای تماسی

انواع لنزهای تماسی وجود دارند، که می توانند به شخص کمک می‌ کنند، تا با وجود پیرچشمی دید بهتری داشته باشد.

گزینه‌ ای را انتخاب کنید، که کمک می‌ کند، تا راحت‌ ترین حالت را به شرح زیر مشاهده کنید.

  • لنزهای تماسی دو کانونی

یک لنز دو کانونی واقعی فقط با دو نقطه کانونی معمولاً دور و نزدیک به فرد کمک خواهد کرد. آن‌ ها در قالب ساخته شده، از مواد نرم یا سخت (نفوذ پذیر از گاز) وجود دارند.

  • لنزهای تماسی چند کانونی

لنزهای چند کانونی شبیه لنزهای دو کانونی می باشد، و این اصطلاحات اغلب به جای یک دیگر استفاده می‌ شوند، ولی یک لنز چند کانونی می‌ تواند شامل بیش از دو نقطه کانونی باشد، از جمله منطقه میانی حدود 3 فوت.

  • لنزهای تماسی مونوویژن (دید تک چشمی)

با استفاده از مجموعه ای از لنزهای تک چشمی یک چشم از لنزی استفاده می‌ کند، تا به دیدن اجسام از راه دور به او کمک کند، در حالی که چشم دیگر از لنزی استفاده خواهد کرد، که به دید نزدیک کمک می‌ کند. ممکن است، دو هفته طول بکشد، تا مغز با این روش دیدن سازگار شود.

  • لنزهای تماسی مونوویژن اصلاح شده

با لنزهای تماسی مونوویژن اصلاح شده، از یک لنز برای دید نزدیک یا دور استفاده کنید. در چشم دیگر یک لنز چند کانونی را استفاده نمایید، که کمک می‌ کند، تا در همه ی فصل ها به راحتی دید کافی داشته باشید.

  • جراحی انکساری

جراحی پیرچشمی

پیش از این که تصمیم بگیرید، که آیا جراحی برای شما مناسب می باشد، یا نه و این که کدام گزینه با سبک زندگی خود تناسب دارد، در مورد سلامت چشم سابقه خانوادگی و سبک زندگی خود با ارائه دهنده مشورت کنید. اگر فقط در برخی از مواقع از عینک استفاده می‌ کنید.

به عنوان مثال فقط برای خواندن ممکن است، جراحی چشم خطر بیشتری به همراه داشته باشد، حتی اگر جراحی انکساری به عنوان یک عمل جراحی سرپایی با حداقل تهاجم در نظر گرفته شود، و این در دست یک چشم پزشک آموزش دیده انجام شود.

چندین روش زیر برای جراحی و درمان پیر چشمی پیشنهاد شده است.

  • جراحی لیزیک

لیزر کراتومیلوزیس درجا یا همان لیزیک یک روش جراحی رایج می باشد، که برای اصلاح بینایی در افراد نزدیک بین، دور بین یا آستیگماتیسم مورد استفاده قرار می‌ گیرد.

  • جراحی پی آر کی (PRK)

در صورت داشتن کوته بینی، دور بینی یا آستیگماتیسم ممکن می باشد، کاندیدای مناسبی جهت عمل کراتکتومی فوتورفراکتیو (PRK) باشید. پی آر کی یک جراحی لیزر کوتاه تر و ساده تر می باشد، که بافت قرنیه را کمتر از لیزیک از بین می‌ برد.

  • جراحی اسمایل

با یک روش استخراج لنتکول با برش کوچک (SMILE)، جراح با استفاده از یک لیزر بسیار دقیق یک قطعه بافت دیسک شکل در داخل قرنیه ایجاد می‌ کند، که می‌ تواند از طریق یک برش کوچکی برداشته شود.

  • تعویض لنز

چشم های برخی از افراد، برای روشی که لنز طبیعی در روشی مشابه عمل جراحی آب مروارید که به آن تبادل لنز انکساری (RLE) گفته می‌ شود، مناسب می باشد. این بسته به نوع چشم استفاده می‌ شود، و در آن تمام نوع اشکال اصلاح بینایی از جمله کوته بینی، دور بینی، آستیگماتیسم و ​​پیرچشمی را می‌ توان به دست آورد.

  • کاشت قرنیه‌ ای

کاشت قرنیه‌ ای گزینه ای جدیدتر ولی کمتر رایج برای اصلاح پیرچشمی با جراحی می باشد. چشم پزشک یک حلقه پلاستیکی بسیار کوچک را به قرنیه وارد می‌ کند، تا به چشم هم از راه دور و هم از نزدیک بینایی بدهد. این روش به صورت موثری تاری را کاهش می‌ دهد. کاشت قرنیه ای به صورت معمول فقط در یک چشم قرار می‌ گیرد.

سوالات متداول 

  • علت پیرچشمی زودرس چیست؟

پیر چشمی اصطلاح غلطی می باشد، و به این معنا نیست، که مریض پیر و یا چشمش پیر شده است. این‌ ها مجموعه‌ ای از تغییراتی می باشند، که با افزایش سن داخل بدن ما به صورت فیزیولوژیک و نرمال اتفاق می‌ افتند.

  • علت سخت شدن پوسته عدسی چشم چیست؟

بعضی از مواقع آب مروارید باعث افزایش قدرت چشم می‌ شود، و این اتفاق باعث افزایش قدرت چشم ما می‌ شود، گاهی این اتفاق می‌ تواند نشان دهنده ی افزایش کدورت لنز و سخت شدن پوسته عدسی چشم می باشد.

  • دلیل پیر چشمی در جوانی چیست؟

در واقع اصطلاح پیر چشمی اصطلاح غلطی می باشد، و به این معنی نمی باشد، که مریض پیر شده، یا چشم آن پیر شده است. این‌ ها مجموعه‌ ای از تغییراتی می باشند، که با افزایش سن داخل بدن ما به صورت فیزیولوژیک و نرمال اتفاق می‌ افتند.

  • چه قرصی برای درمان پیر چشمی مناسب می باشد؟

پیر چشمی قرص و داروی خاصی ندارد، و درمان آن بیشتر به وسیله ی ابزارهای کمکی انجام می‌ شود.

  • درمان پیرچشمی توسط طب سنتی چگونه انجام می‌ شود؟

درمان پیرچشمی به طور طب سنتی تاییده شده نمی باشد، و باید تحت نظر پزشک متخصص انجام بگیرد.