علت ریزش مو چیست؟ دلایل و درمان

با توجه به این که از دست‌ دادن مو و ریزش آن تا حد زیادی می تواند طبیعی باشد، دست خود را در موهایتان ببرید، و با استفاده از فشار کم یک دسته از آن‌ ها را بکشید. قطعاً همیشه تعدادی مو در دستان شما می‌ ماند. طبق تحقیقاتی که انجام شده است، ریزش 50 تا ۱۰۰ تار مو به طور عادی طبیعی می باشد، و لازم نیست نگران باشید. ریزش موی روزانه می تواند کمک بزرگی به پوست سر شما جهت ایجاد یک چرخه ی سالم رشد مو است، تا موهای جدید بتوانند جایگزین موهای قدیمی شوند.

ریزش مو می تواند موهای سر یا کل بدن شما را تحت تأثیر قرار دهد. از دلایل ریزش مو می‌ توان به وراثت، تغییرات هورمونی، بیماری ها یا عوارض جانبی برخی داروها اشاره کرد. هر فردی ممکن است، ریزش مو را تجربه کند، ولی با این حال این مشکل در مردان شایع تر می باشد.

انواع مختلف ریزش مو

• ریزش موی جلوی سر

ریزش موی جلوی سر در زنان و مردان به خاطر افزایش سن ها آن ها کم پشت شدن تدریجی موی جلوی سر را تجربه خواهند کرد. و تنها تفاوت این دو ریزش در مردان و زنان به این گونه می باشد، که در موهای پیشانی در مردان معمولاً به صورت حرف M کم پشت شده، و می ریزد، ولی موی پیشانی زنان معمولاً تغییر نمی کند، و تنها فرق سر آنان عریض تر می شود. از علل کم پشت شدن مو می توان به خاطر عادت های سبک زندگی، ژنتیک یا هر دو باشد. در برخی از موارد مشکلات پزشکی خاصی هم می تواند باعث کم پشتی مو شود.

• ریزش مو سکه ای

ریزش موی سکه‌ای که نوعی بیماری پوستی محسوب می شود، و معمولاً در این بیماری، موهای فرد (بیشتر موهای سر) به صورت لکه ای می ریزد. این نوع ریزش معمولاً فقط در موهای سر اتفاق می افتد، در برخی از موارد ممکن است، موی ریش یا ابرو هم به ریزش موی سکه ای دچار شوند، و در برخی دیگر ممکن است، قبل از ریزش مو پوست آن ناحیه دچار خارش یا درد شود.

• ریزش مو ناگهانی

از دلایل ریزش مو ناگهانی می تواند شوک فیزیکی یا عصبی باشد، حتی در برخی از موارد ممکن است، هنگام شانه کردن، شستن یا حتی بعد از کشیده شدن جزئی، موهای سرتان به صورت دسته دسته کنده شود. در این نوع ریزش موهای شما کم پشت می شوند، ولی طاس نمی شوید.

• ریزش موهای کل بدن

بعضی از بیماری ها و درمان های آن (مانند شیمی درمانی) باعث ریزش موهای کل بدن می شود. در این موارد معمولاً موها دوباره رشد می کنند. تکه های پوسته پوسته که در کل سطح سر پخش می شوند. این موضوع می تواند نشانه ای از کچلی قارچی باشد. در این موارد ممکن است، علائم دیگری مثل موهای شکننده، قرمزی، تورم و حتی ترشحات از کف سر را تجربه کنید.

دلایل ریزش موی سر 

ریزش مو افراد به اندازه ی ۱۰۰ تار مو در طول روز عادی می باشد، و این میزان از دست دادن مو باعث کم پشتی مو نخواهد شد، چون موهای جدید به طور مداوم و دائمی جایگزین موهای از دست رفته می شوند. ریزش مو در دو حالت رخ می دهد. در حالت اول زمانی است، که چرخه ی رشد و ریزش مو دچار اختلال می شود. حالت دوم هنگامی اتفاق می افتد، که فولیکول مو از بین رفته، و بافت زخم جای آن را می گیرد. از شایع ترین دلایل ریزش مو که به صورت معمول می باشد، می توان به این موارد اشاره کرد.

• سابقه ی خانوادگی 
• تغییرات هورمونی و بیماری ها 
• مصرف داروها و مکمل ها
• پرتو درمانی سر
• زایمان 
• فشار عصبی شدید
• برخی مدل های مو
• استفاده از مواد شیمیایی خاص
• زایمان 

هم چنین موارد زیر می توانند احتمال ریزش مو را افزایش دهند.

• داشتن سابقه ی طاسی در خانواده ی پدری یا مادری
• افزایش سن
• کاهش قابل توجه 
• بیماری های خاص مانند دیابت و لوپوس
• استرس

دلایل ریزش مو در مردان

بیشتر مردان قبل از این که به میان سالی برسند، قطعاً ریزش مو را تجربه خواهند کرد. حتی ممکن است، بعضی از افراد به خاطر وجود دلایل مختلف از 20 سالگی با این مشکل رو به رو شوند. پس هرچقدر سن افراد بیشتر می شود، ریزش مو هم شدیدتر می‌ شود. از شایع‌ ترین دلایل ریزش مو در مردان می توان به الگوی ژنتیکی آن ها اشاره کرد. الگوی ریزش موی مردان را مانند حرف M می باشد، یعنی ریزش مو از کنار شقیقه‌ها شروع می شود، و به مرور زمان به جلوی سر می‌ رسد، و این اتفاق اینقدر ادامه پیدا می کند، که تمام سر به ‌غیر کناره‌ ها و پشت سر دچار طاسی می‌شوند. از دیگر دلایل ریزش مو در مردان می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• وراثت

ژنتیک یکی از علل الگوی ریزش مو مردانه می باشد، که معمولاً از سنین جوانی در افراد بروز می‌کند. معمولاً این افراد تا قبل از رسیدن به سن میان سالی موهای زیادی را از دست می‌ دهند، و قسمت بالایی سرشان دچار طاسی یا کم‌ پشتی مو خواهد شد.

• رژیم غذایی نامناسب

در صورتی رژیم غذایی مناسبی را نداشته باشید، به همین خاطر باعث کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی در بدن می‌ شود، در این صورت ممکن ریزش مو می شود.

• هورمون دی هیدروتستوسترون

زمانی که میزان هورمون دی هیدروتستوسترون افزایش پیدا کند، باعث می شود، با گذشت زمان باعث نازک شدن و ریزش مو از ۲۵ سالگی به بعد می‌ شود.

• استرس 

زمانی که میزان استرس بیش از حد و اندازه زیاد باشد، تداوم پیدا کردن این موضوع باعث از بین رفتن مواد مغذی زیادی در بدن می‌ شود، و ضعف، کاهش انرژی بدن، ریزش مو و... را به همراه خواهد داشت.

• ذخیره بیش از اندازه آهن

با توجه به این که آهن به عنوان یکی از عنصرهای ضروری بدن می باشد، که هیچ راه خروجی از آن غیر خونریزی ندارد. ذخیره بیش ­از اندازه آهن در بدن بیماری‌ هایی مثل غلظت خون، دیابت و ریزش مو به وجود خواهد آورد.

علت ریزش مو بعد از کرونا

با توجه به گزارش‌ هایی که از افراد بهبود یافته از کرونا بدست آمده است، نشان می دهد، که ریزش موی ناشی از ابتلا به کرونا به‌ صورت شرایطی به نام تلوژن افلوویوم TE است. افرادی که به ریزش موی TE مبتلا هستند، ریزش موی آن ها به طور ناگهانی و دسته‌ ای اتفاق می‌ افتد. هنگامی که مشغول شانه کردن موها یا دوش گرفتن هستید، توده‌ های بزرگی از موها می‌ ریزند. بیشتر افرادی که دچار ریزش موی TE می‌ شوند، 2 تا 3 ماه پس از یک رویداد تحریک‌کننده، ریزش موی محسوسی را تجربه خواهند کرد. این ریزش مو باعث از دست رفتن کمتر از نیمی از موهای سر می‌شود، و برای 6 تا 9 ماه ادامه دارد. ولی بعد از گذشت این دوره، افراد رویش مجدد موهای از دست رفته را مشاهده خواهند کرد. از مهم ترین دلایل ریزش مو بعد از مبتلا شدن به کرونا می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• تب شدید و بالا رفتن دمای بدن 

• استرس و نگرانی

• داروهای درمان کرونا

ریزش موی افراد بعد از گذراندن دوره نقاهت کرونا اغلب چند هفته بعد از ناپدید شدن همه علائم اتفاق می‌افتد. این ریزش معمولا به‌ صورت توده‌ ای و در اثر بیماری تلوژن افلوویم می باشد.

دلایل ریزش مو در نوجوانان

از مهم‌ترین علل ریزش مو در دوران نوجوانی می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• استرس

در دوره ی نوجوانی افراد که معمولاً دوره ی بلوغ افراد و شروع تغییرات اساسی در فرد می باشد. استرس و بیماری‌ های روحی در دوران نوجوانی می تواند باعث ریزش مو شود.

• تیروئید

زمانی که اختلالاتی در تیروئید به وجود می آید، این موضوع باعث به ‌هم ریختن سرعت سوخت و ساز بدن می‌شود. پس به همین خاطر این عارضه ی هورمونی می‌ تواند به عنوان یکی از دلایل اصلی ریزش مو باشد.

• بیماری تنبلی تخمدان

متاسفانه تقریباً 1/3 دختران نوجوان به بیماری تنبلی تخمدان  مبتلا هستند. این مسئله باعث نامنظم شدن چرخه ی قاعدگی و در ادامه باعث ریزش و نازک شدن موها شود.

• کمبود آهن

در دوران نوجوانی دختران به خاطر دوران قاعدگی باعث کمبود آهن خواهند شد، و با ادامه پیدا کردن کمبود آهن می تواند منجر به ریزش مو شود.

• تغذیه نامناسب

خوردن انواع غذاهای فست‌ فودی و مواد غذایی ای که دارای ویتامین و پروتئین‌ های کافی نیستند، می توانند باعث ریزش مو شوند.

• استفاده از محصولات آرایشی

در صورت استفاده از محصولات آرایشی یا شیمیایی غیر استاندارد مختلف مانند ژل، نرم‌کننده، رنگ مو و… می تواند به موهای سر آسیب برساند، و ریزش آن‌ها را به‌ همراه خواهد داشت. همچنین استفاده از گیره مو و کش سر که باعث کشیدن بیش ­از اندازه تارهای مو شوند، به ریشه آن ها آسیب می‌ زنند.

انواع آزمایش ریزش مو

بعضی از انواع آزمایش ریزش مو وجود دارد، که پزشک درخواست انجام آن ها را دارد. آزمایش هورمون برای ریزش مو شامل موارد زیر می باشند.

چند هورمون وجود دارد، که در صورت ریزش مو بیش از اندازه توصیه می شود، تا آن ها را بررسی کنید. آزمایش هورمون برای ریزش مو شامل پرولاکتین، تستوسترون، DHEA، هورمون لوتئینیزه و هورمون محرک فولیکولی می باشد.

• تست سطح تیروئید

تست سطح تیروئید جزو یکی از مهم ترین تست‌هایی می باشد، که می‌ توانید برای آن اقدام کنید. آن‌ ها T3 ،T4 و TSH هستند. شما باید سطح این هورمون‌ها را بررسی کنید.

• آهن سرم، فریتین سرم

این آزمایش‌ها می‌ توانند به شما در تشخیص سطوح دقیق اجزایی مانند آهن سرم و فریتین سرم کمک کنند. ناهنجاری‌های فوق، یعنی کمبود این موارد در سرم، می‌تواند منجر به ریزش مو شود.

• تست CBC

تست CBC به صورت کلی نتیجه ی شمارش کامل خون بدن شما را به شما می‌ دهد، و به شما نشان می دهد، که آیا به کم‌ خونی و به‌ خصوص کم‌ خونی ناشی از فقر آهن دچار هستید یا نه.

• VDL

مبتلا شدن به سیفلیس می‌ تواند شما را به وضعیت ریزش مو برساند. بنابراین تست VDL می‌ تواند در صورت وجود این بیماری برای تشخیص مهم باشد.

• کشیدن مو

کشیدن مو جزو آزمایش های فیزیکی می باشد، که معمولاً توسط پزشک برای شما انجام می‌شود. اگر با کشیدن مقدار کمی از مو توسط پزشک، بیش از سه تار مو ریزش کند، ریزش مو در نظر گرفته می‌شود.

• بیوپسی از پوست سر

در این آزمایش، بخش کوچکی از پوست سر  را برداشته، و سپس آن را در زیر میکروسکوپ بررسی می‌ شود، که برای دانستن علت ریزش مو می تواند کمک کند.

آزمایش هایی که در قسمت بالا به آن ها اشاره کردیم،  آزمایش‌هایی هستند، که در صورت ریزش موی بیش از اندازه می‌ توانید از آن استفاده کنید، و آزمایش هورمونی برای ریزش مو در زنان بیشتر از سایرین اغلب درخواست می‌شود. بنابراین در صورتی که می‌ خواهید بدانید، از کجا بفهمیم ریزش مو هورمونی است، کافیست آزمایش مربوطه و علائم مرتبط را بررسی کنید. در بانوانی که زمینه ژنتیکی ندارند، اغلب اصلی ترین علل ریزش مو هورمونی هستند، به‌ خصوص در زمانی هایی که فرد باردار می‌ شود، و یا به دلایل مختلف سطح هورمون‌های زنانه در او به‌ هم می‌ریزد. برای افرادی که مبتلا به بیماری ژنتیکی هستند، به‌ ندرت آزمایش ژنتیک ریزش مو می‌دهند، چون این مسئله را می‌توان در افراد دیگر خانواده جستجو نمود، و در موارد محدودی ممکن است، این آزمایش درخواست شود.

راهکارهای جلوگیری از ریزش مو 

اغلب ریزش مو در مردان و یا زنان ممکن است، به خاطر وجود مسائل ژنتیکی رخ دهند. در این صورت نمی توانیم از ریزش موی افراد جلوگیری کنیم. جهت جلوگیری از ریزش مو به خاطر دلایلی به غیر از ژنتیک می توان به موارد زیر اشاره کرد.

• به هیچ عنوان موهای خود را محکم نبافید، و سعی کنید، از مدل های گوجه‌ای یا دم اسبی کمتر استفاده کنید.
• از پیچاندن، دستکاری کردن یا کشیدن بیش از اندازه ی موی خود بپرهیزید.
• سعی کنید، موهایتان را با ملایمت بیشتری بشورید، و شانه کنید. 
• از بیگودی، اتوی مو، درمان با روغن های داغ و فر دائمی به هیچ عنوان استفاده نکنید.
• با مشورت پزشک خود، مصرف داروها و مکمل هایی را که ممکن است، باعث ریزش موی شما شود جلوگیری کنید.
• محافظت کردن از موهای خود در برابر اشعه ی خورشید و هرگونه منبع اشعه ی فرابنفش 
• استفاده کردن از انواع شامپو ضد ریزش مو 
• به هیچ عنوان سیگار نکشید، چن طبق نتایج بدست آمده از برخی مطالعات نشان می دهد، بین سیگار کشیدن و ریزش مو در مردان ارتباط مستقیم وجود دارد.
• زمانی که در حال شیمی درمانی هستید، از پزشک خود درباره ی کلاه های خنک کننده بپرسید. این کلاه ها جهت کاهش ریزش مو در دوران شیمی درمانی به کار گرفته می شوند.
• داشتن رژیم غذایی رژیم مناسب و مصرف پروتئین، انواع ویتامین‌های A، B، C، D و آهن و زینک برای محافظت و تقویت موها بسیار مفید هستند.

علت ریزش مو زنان

ریزش مو در زنان معمولاً هنگامی مشخص می‌ شود، که افراد به صورت غیر طبیعی مقدار زیادی مو از دست می‌دهد. به طور طبیعی همه‌ ی افراد روزانه بین 50 تا 100 عدد تار مو از دست می دهند. ریزش موها قسمتی از چرخه‌ ی طبیعی رشد مو می باشد، چون موهای قدیمی می‌ ریزند، تا جا را برای رشد موهای جدیدتر باز  کنند. زمانی که تعادل بین رشد موهای جدید و ریزش موهای قدیمی به هم می‌خورد، با مشکل ریزش مو یا طاسی مواجه می‌شویم. به ریزش موی بیش از اندازه در علم پزشکی، آلوپسی یا طاسی گفته می‌شود. از شایع ترین علل ریزش مو در زنان می توان به یائسگی، بیماری استرس یا تروما، رژیم غذایی و سوء تغذیه مراقبت نکردن از مو نیز اشاره کرد.

چه بانوانی دچار ریزش مو می‌ شوند؟

هر دختر یا خانمی ممکن است، باعث ریزش مو شود؛ ولی این مشکل در افراد زیر شایع‌تر می باشد.

• خانم‌ های بالای ۴۰ سال
• خانم‌ هایی که به تازگی زایمان کرده‌ اند.
• خانم‌ هایی که تحت شیمی‌ درمانی هستند، و یا از داروهای خاص دیگری مصرف می‌کنند.
• خانم‌ هایی که عادت به سفت بستن یا بافتن موهای خود دارند.
• خانم‌ هایی که به طور مداوم از مواد شیمیایی مضر برای موهای خود استفاده می‌کنند.

سوالات متداول

• راهکار مناسب برای جلوگیری از ریزش مو در افرادی که موهای چرب دارند، چیست؟

افرادی که دارای موهای چرب و خشک هستند، به خودی خود باعث ریزش مو نمی شود. پس چرب بودن یا خشک بودن موها نمی تواند باعث ریزش مو افراد شود. در صورتی که موهای شما چرب و خشک می باشد، باید از شامپوهای مخصوص استفاده کنیم.

• درمان و داروهای مناسب برای ریزش مو در دوران بارداری و شیردهی چیست؟

در دوران بارداری معمولاً موها ضخیم تر می شوند. پس از زایمان و هنگام به دنیا آمدن نوزاد معمولاً باعث ریزش موی حاملگی ممکن است، شروع شود، و تا سه الی چهار ماه طول بکشد. این ریزش مو از نوع فیزیولوژیک است، و معمولاً باعث رفع می شود و نیاز به درمان خاصی ندارد.

• آیا کم کاری تیروئید می تواند تأثیری بر روی ریزش مو داشته باشد؟

زمانی که افراد دچار کم کاری تیروئید می شوند، می تواند باعث افزایش وزن و خستگی شود، و در صورت پرکاری تیروئید افراد ممکن است، دچار کاهش وزن و عصبی شدن شوند، پس کم کاری و پرکاری تیروئید هر دو می توانند باعث خشکی و شکنندگی موها و کم پشت شدن آن ها در قسمت سر و بدن شوند، که باید درمان اصلی برایشان انجام شود. 

• آیا مزوتراپی می تواند در درمان ریزش مو تأثیرگذار باشد؟

مزوتراپی مو تزریق زیر پوست می باشد، که باعث تحریک مزودرم می شود. ممکن مواد معدنی و اسید های آمینه، اسیدهای نوکلئیک و کوآنزیم ها تزریق شوند و می تواند فولیکول های مو را رشد بدهد. اثر تستسترون را خنثی کرده، و گردش خون پوست را تحریک کند، و باعث کنترل ریزش مو شود. این درمان باید به تشخیص پزشک انجام شود. مزوتراپی نقش محدودی دارد و ممکن است، با درمان های دیگری همراه شود.

• چه درمانی برای ریزش موی ناشی از اختلالات هورمونی وجود دارد؟

با توجه به این که ریزش موی هورمونی همان ریزش موی ارثی می باشد، و جزو شایع ترین نوع ریزش مو در مردان و زنان می باشد. همان طور که گفته شد، یک طیفی از درمان های دارویی وجود دارد، که در صورت موفق نبودن راهکارها می توانید از کاشت مو استفاده کنید. 

• آیا کم خونی در دوران کودکی بر ریزش مو در بزرگسالی تأثیرگذار می باشد؟

با توجه به این که کمبود آهن باعث ریزش مو می شود. این افراد حتماً باید مکمل های آهن به همراه ویتامین C که باعث جذب بهتر آهن می شود، را مصرف کنند.

• آیا می توان بدون تجویز پزشک جهت درمان ریزش مو از فیناستراید استفاده کرد؟

بعضی از افراد بدون مراجعه به پزشک داروهایی که دیگران مصرف می کنند، را استفاده می کنند. حتماً باید پزشک متخصص شخص را معاینه کند، چون همه ی ریزش مو ها با فیناستراید و ماینوکسیدیل و داروهای مشابه درمان نمی شوند.

---